Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Aksaray'ın Sultanhanı ilçesinde BOTAŞ tarafından yapımı devam eden Tuz Gölü Yer Altı Doğal Gaz Depolama Genişletme Projesi sahasında incelemede bulundu. Burada yeni açılacak kaverna için başlatılacak sondaj çalışmasını da inceleyen Bakan Dönmez, Tuz Gölü ve Silivri'de devam eden yer altı doğal gaz depolama tesisleri sayesinde Türkiye'nin 2023 yılında 10 milyar metreküp doğal gaz depolama kapasitesine ulaşacağını belirtti. Dönmez, şunları söyledi:

''BOTAŞ, bildiğiniz gibi son yıllarda doğal gaz alt yapısını güçlendirmek için birçok proje başlattı. Bunlardan bir kısmı hayata geçti. Bununla birlikte yer altı doğal gaz depolarıyla ilgili  çalışmalarımıza hız vermiştik. Şu an da içinde bulunduğumuz alan için daha önce 1,2  milyar metreküplük bir doğal gaz depolama projemiz söz konusuydu. Bildiğiniz gibi 2017 yılında Sayın Cumhurbaşkanımızın teşrifleriyle ilk gaz verme törenini burada yapmıştık. İçinde bulduğumuz mevsim itibariyle kalan diğer 6 kavernanın da gaz verme işlemlerini an itibariyle başlatıyoruz. İnşallah önümüzdeki nisana kadar onlar da dolmuş olacak. Geçtiğimiz yıl bu projenin kapasite genişletme işinin ihalesini yapmış ve temelini atmıştık. Onunla birlikte 1.2 milyar metreküplük kapasiteyi 5,4 milyar metreküp çıkartmış olacağız. Öte yandan Silivri'de devam eden çalışmamız var. Orada da mevcut haliyle yaklaşık 3 milyar metreküp doğalgaz depolamamız var. Orayı da 4,5 milyar metreküplere çıkartmış olacağız. Bu iki proje bittiğinde Türkiye'de 10 milyar metreküplük doğal gaz depolama kapasitesine ulaşmış olacağız. Hedefimiz 2023'te, Cumhuriyetimizin 100'üncü yılında bu projeleri hayata geçirmek.''

‘DEPOLAMA TESİSLERİ SAYESİNDE FİYAT AVANTAJI’

Doğal gaz depolama tesisinin tüketimde fiyat avantajı da sağlayacağını belirten Dönmez, ''Depolama projelerinin şöyle bir anlamı var; arz güvenliği açısından, özellikle kışın soğuk aylarda ısınmaya dayalı tüketicilerimizin doğal gaz taleplerinin artmasından dolayı, istenen miktara erişebilmek için bizim depolardan gaz çekmemiz gerekiyor. 10 milyar metreküplük depolama, bizim yaklaşık yıllık doğal gaz tüketimimizin yüzde 20'sine denk gelmiş oluyor. Bu da sistemi rahatlatıcı önemli bir unsur. Bu tip projelerin bir faydası daha var; özellikle yaz aylarında doğal gaz fiyatları özellikle spot piyasalarda nispeten daha düşük seyretmekte. O dönemde fiyat avantajını kullanmak için yazdan ucuza almış olduğumuz gazı depolamak suretiyle vatandaşımıza daha ekonomik gazı temin etme imkanına kavuşmuş olacağız'' diye konuştu. 

Tuz Gölü doğal gaz depolama tesisi yapımında yaklaşık 1500 kişinin istihdam edildiğini ifade eden Bakan Dönmez, ''Bu projede şu an itibariyle yaklaşık 1200 ila 1500 kişi arasında insanımız çalışıyor. Büyük bölümü yerli insan kaynağımızdan oluşuyor'' dedi. 

DEPOLAMA MAĞARALARI EYFEL KULESİ YÜKSEKLİĞİNDE 

Depolama mağaralarının Eyfel Kulesi yüksekliğinde olduğuna dikkat çeken  Dönmez, ''Aslında şu an üzerinde bulunduğumuz bu toprağın 600 metre kadar altında tuz kayaları var. Biz burada teknik olarak o tuz kayalarını eritiyoruz ve mağaralar oluşturuyoruz. Yaklaşık bin 500 metre kadar yerin altına iniyoruz. Şu anda buradaki sondaj makinası bugün buradaki sondajına an itibariyle başladı. 1200 metreye indikten sonra tuzu eritme işlemlerine başlayacak ve ondan sonrada 300- 400 metre daha inecek ve o mağaralarda biz doğal gazı saklayacağız. Mağaranın büyüklüğünün kafanızda canlanması için her bir mağara yaklaşık 100 milyon metreküp doğal gazı depolayabilecek kapasiteye sahip. İçerisine 60 tane Galata kulesi alabiliyor. Eyfel Kulesi yüksekliğinde çok büyük depolardan bahsediyoruz. Bunun gibi burada mevcut 12 ilave 40 ile birlikte 52 mağaraya ulaşmış olacağız. Böylelikle tuz yapılarında dünyada en geniş ve büyük kapasiteli doğal gaz depolama  projesine biz sahih olacağız. ''

‘2 MİLYAR DOLARLIK PROJE’

Dönmez, ''Projenin büyüklüğü 2 milyar dolar civarında ve tamamına yakınını da Dünya Bankası olmak üzere çeşitli uluslararası yatırım bankalarının finansmanıyla karşıladık. Bu da bu projeye, Türkiye'ye olan güveni göstermesi açısından önemli'' dedi. 

PROJE ÇEVREYE DE FAYDALI 

Projenin Tuz Gölü'ne de faydalı olduğunu anlatan Dönmez, şöyle konuştu:

''Bu proje ekolojik bir projedir. Burada erittiğimiz tuzlu suyu yaklaşık 30 kilometre uzaklıktaki Tuz Gölü'ün deşarj ediyoruz. Tuz Gölü'nde yaklaşık 5-6 yıl öncesine gittiğimizde oradaki su seviyesinin azaldığını hepiniz hatırlayacaksınız. Özellikle kuşların sayılarında ciddi azalma vardı. O günlerde 3 bin 4 bin arasında değişen flamingo bugün itibariyle 25 binlere ulaşmış durumda. Bu tespiti biz değil, Çevre Bakanlığı yaptı. BOTAŞ, gerek Tuz Gölü'nün canlanması gerekse güneş santralleriyle birlikte uluslararası çevre ödüllerinden de kazanmış oluyor. ''

Depolama mağaralarının oluşturmak için Kızılırmak üzerinden tatlı su getirildiğini ifade eden Bakan Dönmez, proje bitiminde bu hattın tarımsal sulamada kullanılacağını kaydetti. Dönmez, ''Buraya Kızılırmak'tan, Hirfanlı Barajı'ndan 120 kilometre uzaklıktan 60 metre çapında borularla tatlı su getiriyoruz. O tatlı suyu tuz kayalarını eritmek için kullanıyoruz.  Proje 2023 yılında biterse bu su hatları ne olacak? Biz bunu  Devlet Su İşlerine bırakacağız. Hirfanlı'dan buraya kadar 3- 4 ova var. O ovaların tarımsal sulamalarında kullanılacak. Bu bölgede 30 bin dönümlük alanı sulaması Kızılırmak'tan, Hirfanlı'dan sağlamış olacağız'' dedi. 

KARADENİZ'DE DOĞAL GAZ ARAMASI 

Gazetecilerin 'Karadeniz'de çıkartılacak doğal gaz Tuz Gölü Yer Altı Doğal Gaz Depolama Tesisi'nde depolanacak mı? ' sorusuna Bakan Dönmez, ''Sakarya'daki  çalışmalarımız devam ediyor. Birinci kuyu TUNA-1 adını verdiğimiz lokasyonda  tamamlandı. Şu anda Filyos'ta Fatih sondaj gemimiz hazırlıklarını tamamlamak üzere, Kasım ayının başında muhtemelen 1 veya 2 Kasım gibi de ikinci sondaj noktasına, Türkali-1 adını verdiğimiz sondaj noktasına gidecek. Oradan elde ettiğimiz gazı da 2023'ten itibaren sisteme vermeyi düşündüğümüzü ifade etmiştik. Burası 2023 yılında işletmeye girecek. Orada elde ettiğimizin gazı bu depolarımızda saklamış olacağız. Kaynak, tüketim ve depo dengesi açısından bu proje son derece stratejik konumda'' diye konuştu. 

‘DOĞAL GAZA ZAM YOK’ 

Bakan Dönmez, gazetecilerin 'Doğal gazda zam öngörülüyor mu? ' sorusuna ise, '' Şu anda öyle planlamamız yok'' diye cevap verdi.